Bestuurslid Vincent Vink en Muhittin Elvan, als adviseur vermogensbeheer verbonden aan het bestuursbureau van het pensioenfonds, maken de tussenbalans op. ‘Door fatsoenlijk met ons belegd vermogen om te gaan, beperken we onze risico’s en dragen we bij aan een duurzamere wereld. Het belang van de deelnemers, een goed welvaartsvast pensioen, staat daarbij altijd voorop.’ Dit interview verscheen in de Focus edtie van juli 2022. 

Wat is voor het pensioenfonds de basis voor maatschappelijk verantwoord beleggen?

‘We hebben elf miljard belegd vermogen, en daar willen we fatsoenlijk mee omgaan. En minstens zo belangrijk: door maatschappelijk verantwoord beleggen kunnen we risico’s beperken en kansen benutten. In onze beleggingsbeginselen hebben we vastgelegd dat we in ons beleggingsbeleid rekening houden met milieu, samenleving en bestuurskwaliteit (ESG, de afkorting van environment, social en governance), zolang dit het behalen van de langetermijndoelstelling van het pensioenfonds niet schaadt. Op dit gebied hebben we de afgelopen tijd een flinke sprint getrokken. We hoeven niet mee in de kopgroep, maar willen wel een goede positie in het peloton. Ook straks: in het komende nieuwe pensioenstelsel blijft het thema belangrijk, omdat het stelsel individueler wordt, inclusief beleggingskeuzes. Dan is het logischer om deelnemers meer te betrekken bij het beleid.’

De luchtvaart speelt een prominente rol in de klimaatdiscussie. Schept dat een extra verantwoordelijkheid? 

'Zo zien wij dat wel. De luchtvaart en de vliegers staan in de schijnwerpers. Het is van belang dat je als fonds dan duidelijkheid verschaft in waar je staat en wat je doet en het gesprek aangaat met de deelnemers. Daarin past ook het interactieve webinar dat we dit voorjaar voor deelnemers hebben gehouden, en dat we later dit jaar opnieuw gaan organiseren. Daarin leggen we uit hoe we op dit gebied denken en handelen. Ook hebben we bij het vormgeven van ons beleid dankbaar gebruik gemaakt van de uitkomsten van het deelnemersonderzoek.’

Wat zijn de beleggingsrisico’s op klimaatgebied?

‘We onderscheiden fysieke risico’s en transitierisico’s. Bij fysieke risico’s kun je denken aan bijvoorbeeld de landbouwsector die te maken krijgt met toenemende hitte en droogte. Het transitierisico hangt samen met de mate en het tempo waarin bedrijven en overheden de omslag naar een duurzame toekomst weten te maken. Denk bijvoorbeeld aan een oliemaatschappij die al dan niet vaart maakt met de energietransitie, en actief is in hernieuwbare energie. We willen tegelijkertijd voldoende diversificatie in onze portefeuille behouden, omdat we ook daarmee onze risico’s kunnen beperken. We sluiten geen sectoren uit, maar per sector willen we meer beleggen in bedrijven die op klimaatgebied de goede dingen doen, en minder in bedrijven die daarbij lager scoren. Een sprekend voorbeeld van een bedrijf dat het op klimaatgebied goed doet binnen zijn sector is KLM.’

Hoe geeft het pensioenfonds daar vorm en inhoud aan?

‘Op verschillende manieren. We sluiten een aantal bedrijven en landen uit, bijvoorbeeld vanwege internationale sancties. Maar het is breder dan dat; we bemoeien ons ook actief met het beleid van bedrijven waarin we wel beleggen. Dat doen we door te stemmen tijdens aandeelhoudersvergaderingen en door de dialoog aan te gaan met het management – engagement in vaktaal. Dat hebben we uitbesteed aan gespecialiseerde bedrijven, zodat we samen met heel veel andere grote beleggers een sterkere vuist kunnen maken. Die druk van aandeelhouders, vaak samen met maatschappelijke druk, heeft aantoonbaar resultaat. Op onze website houden we deelnemers hierover op de hoogte, die transparantie vinden we belangrijk. Maatschappelijk verantwoord beleggen wordt meer en meer een integraal onderdeel van ons beleggingsbeleid, het is niet een apart winkeltje. Bij onze beleggingsbeslissingen weegt het altijd mee.’

En nu komt daar dus de klimaatbenchmark bij. Wat is het belang daarvan?

‘We hebben de klimaatbenchmark ontwikkeld als een instrument om onze aandelenportefeuille langs de meetlat van onze eigen uitgangspunten te leggen. Daarvoor hebben we onze beleggingsbeginselen vertaald naar concrete criteria, en daar rolt vervolgens een score uit. Zo zien we straks waar het goed gaat en waar het beter kan.’

Wat zijn de volgende stappen?

‘Het toepassen van de klimaatbenchmark gaat leiden tot enige verschuivingen in onze aandelenportefeuille. Het aantal bedrijven waarin we beleggen zal wat afnemen doordat we blijven beleggen in bedrijven die goed scoren op klimaatgebied en afscheid nemen van bedrijven die op dat gebied achterblijven. De feitelijke impact op de verwachte rendementen is overigens beperkt, het roer gaat niet volledig om. Het belangrijkste doel is verbetering van de risico rendementsverhouding. Periodiek evalueren we ons beleid en scherpen het aan waar we dat nodig vinden. In de komende periode gaan we onderzoeken hoe we klimaatrisicobeleid kunnen integreren in onze andere beleggingscategorieën. Daarnaast zijn we bezig met het verder uitwerken van ons landenbeleid. We vinden het belangrijk om maatschappelijk verantwoord te beleggen en dit zichtbaar terug te laten komen in de beleggingsportefeuille. Het bestuur heeft hier veel aandacht voor.'